In 2012 lekte uit dat de Engelse thrillerauteur R.J. Ellory onder een pseudoniem lovende recensies over zijn boeken had gepubliceerd op enkele gespecialiseerde websites. Tegelijk had hij ook het werk van collega's belachelijk gemaakt. Later excuseerde Ellory zich uitgebreid. Het bizarre is dat zijn boeken helemaal geen verzonnen loftuitingen nodig hebben.

Je moet zelfs geen glazen bol hebben om te voorspellen dat zijn elfde thriller,Het kwaad en de rivier, opnieuw positieve kritieken zal krijgen. Er zijn weinig thrillerauteurs die het laatste decennium zo veel sterke verhalen hebben gepubliceerd als Ellory.

Dat komt in de eerste plaats omdat hij steeds opnieuw een ander boek schrijft. Hij wil geen serie schrijven. Bovendien situeert hij elk boek in een andere periode van de twintigste eeuw. De enige constante is dat al zijn verhalen in de VS gesitueerd zijn.Het kwaad en de rivier speelt zich vooral af in de zomer van 1974, wanneer 'Tricky Dicky' Nixon als een leeuw vecht om toch president te blijven. In het laatste hoofdstuk wordt verwezen naar de toespraak waarin hij zijn aftreden aankondigt. Maar het hoofdpersonage inHet kwaad en de rivier zit niet voor de buis. Hij spreekt op een begrafenis. Hij is de sheriff in een landelijke county in het zuiden van de VS en heeft net de lastigste zaak uit zijn leven opgelost.

Vietnam

Een van de sterktes van Ellory's thrillers is dat hij steevast voor een controversiële intrigerende hoofdpersoon kiest. InHet kwaad en de rivier is dat John Gaines, in een vorig leven een gevechtsmachine. Hij had de 'negen ringen van de hel van Vietnam' overleefd en was als een held ingehaald. In de paar jaar dat hij sheriff was, had hij drie moorden moeten oplossen die tragisch en banaal tegelijk waren. De vondst van een oud lijk zet zijn leven en dat van vele mensen op zijn kop.

In 1954 verdween de zestienjarige Nancy Denton. Twintig jaar later wordt haar haast perfecte lichaam uit de modder van een rivier gevist. Ze blijkt niet alleen gewurgd te zijn, iemand heeft haar borst opengesneden, haar hart er uitgehaald en er een mandje met een slang in gestoken. Sommigen denken aan voodoo, anderen aan een griezelige psychopaat. Snel wordt een vroegere vriend van Nancy aangehouden. Mike Webster is een veteraan uit de Tweede Wereldoorlog die als enige van zijn bataljon in 1942 de zware gevechten op het eiland Guadalcanal in de Stille Oceaan overleefde. Velen vonden dat hij de gelukkigste man op aarde was omdat hij de gruwel overleefd had. Hij denkt daar anders over.

Trauma

Het kwaad en de rivier is een sterke misdaadroman, maar eigenlijk handelt het verhaal over wat oorlog met een mens doet. Sommigen zullen vinden dat de herinneringen die John Gaines en Mike Webster ophalen, het verhaal vertragen, maar Ellory beschrijft diepgaand de trauma's waarmee beiden worstelen. 'De oorlog accepteerde iedereen. In de oorlog bestond geen racisme, geen discriminatie naar ras, kleur, geloofsovertuiging, nationaliteit, leeftijd of geslacht.' Door omstandigheden lijkt het erop alsof de ene de goede en de andere de slechte is geworden. Beide mannen begrijpen echter dat ze beheerst worden door emoties die zo diep gaan dat ze haast onbegrijpelijk zijn voor iemand die nooit de krankzinnige angst heeft ervaren die je voelt wanneer je beschoten wordt en je de vrienden die voor jou door het vuur zouden gaan, een voor een ziet sneuvelen.

Een ander sterk element inHet kwaad en de rivier is de hoofdrol die vooral in het tweede deel van de roman is weggelegd voor de puissant rijke maar disfunctionele familie Wade waarvan de vier kinderen vrienden waren van het vermoorde meisje. De vader werd rijk met slavenarbeid op de velden en in de fabrieken. De moeder dronk zichzelf dood. De oudste zoon is de 'smerigste klootzak met wie je ooit het ongeluk hebt gehad te maken te krijgen'. Hij wordt zelfs verdacht van de moord op twee meisjes maar harde bewijzen zijn er nooit geweest.

Het kwaad en de rivier is de zoveelste proeve van het meesterschap van Ellory. Soms loert de meligheid en het voor de hand liggende inzicht om het hoekje, maar veel vaker verrast hij met scherpe beschouwingen over de veerkracht van de mens maar ook over de wonden die nooit meer helen en de gruwel die daaruit kan voortkomen.

R.J. ELLORY

Het kwaad en de rivier.

Vertaald door Kris Eikelenboom, De Fontein, 448 blz., 22,50 ? (e-boek 14,99 ?). Oorspronkelijke titel: 'The devil and the river'.

De auteur: Engelsman die zijn misdaadverhalen in de VS situeert.

Het boek: het lijk van een verdwenen jonge vrouw duikt na twintig jaar op. De speurder en de verdachte zijn beiden oorlogsveteranen.

ONS OORDEEL: plot, personages en stijl: alles klopt.

¨¨¨¨è

John Vervoort ■

Verberg tekst

Als John Gaines, sheriff te Whytesburg in Mississippi, start met zijn onderzoek naar de twintig jaar oude moord op Nancy Denton, realiseert hij zich niet dat hij uiteindelijk een seriemoordenaar op het spoor zal komen. Autopsie wijst uit dat haar hart is vervangen door een slang: een rituele moord? Al snel denkt Gaines dat hij de moordenaar te pakken heeft. Als de verdachte wordt vermoord, krijgt hij te maken met de familie Wade, een zeer rijke en invloedrijke familie die niet voornemens is om mee te werken aan het onderzoek. Dit is een donker en broeierig verhaal in een sfeervolle zuidelijke setting. Gaines worstelt niet alleen met de moord en de complicaties daarvan, maar ook met zijn eigen interne demonen die grotendeels het gevolg zijn van oorlogservaringen in Vietnam. Het moordonderzoek is gesitueerd in 1974 en door de flashbacks van Maryanne, indertijd de beste vriendin van Nancy, krijgt de lezer een beeld van de laatste dag van Nancy in 1954. De romans van deze auteur worden inmiddels in 25 talen uitgebracht, waaronder Nederlands. Deze roman zal een brede groep lezers aanspreken. Vrij kleine druk. Verberg tekst